Terwijl onze deelnemers thuis manhaftig pogen het Afrikaanse gevoel nog even vast te houden, een behulpzame terugblik op de Final Celebration van zaterdag:

Daar liggen ze dan roerloos op het gras, directeuren uit Nederland en Kenia met acrobaten en dansers uit Nairobi. De spanning stijgt onder het geluid van aanzwellende bongo’s en conga’s. Langzaam komen ze overeind en vormen ze een toren, samen. Het is een prachtige metafoor om ubuntu te demonstreren en het past zo naadloos in wat we deze 10 dagen ervaren hebben. Met elkaar en met de Keniaanse collega’s. Het blijkt een choreografie van Dick de Groot, die deze reis afscheid neemt van het Afrikaanse deel van Teachers4teachers (hij gaat in Nederland gelukkig nog door tot januari). En als er iemand ubuntu (ik ben omdat wij zijn) is, dan is het Dick wel. Uiteraard wordt hij uitgebreid in het hete zonnetje gezet. Hij mag als Masai-krijger het toneel verlaten.

Tijdens deze final celebration zetten we ook een stap naar het vergroten van Keniaans eigenaarschap van één van onze projecten.

Vier schoolleiders studeren af als trainer voor de schoolleidersopleiding. Dat gaat natuurlijk met veel ceremonieel gepaard. Onder aanvoering van Jan Uitdehaag komen ze statig op in hun goun. Ze ontvangen toespraken en traditioneel wordt de plechtigheid besloten met ‘cutting the cake’. Dat de massaal opgekomen directeuren daar niets van kunnen zien, mag de pret niet drukken. Ze kennen het ritueel.

vlnr: Mzungu, Jan, Bakari. Tamasha en Mwanarusi

De celebration wordt weer spectaculair afgesloten door de Tarumbetta-groep uit Nairobi. Ze dansen, springen en buitelen op hoog niveau. Goed om te weten dat ze de maand april weer naar Nederland komen om onder andere op scholen hun interactieve show te doen. Inschrijven kan nog.

Een dag eerder hadden we onze Nederlandse evaluatie in de vorm van tekeningen, die in twee groepen door de makers werden toegelicht. Zo mooi om te zien en te horen, dat het daarbij over de inhoud, maar vooral ook om de connectie ging. Aanpassen aan de mogelijkheden en daar zoveel mogelijk van maken. Dat was toch wel de strekking. Vaak werden ze blij verrast, een enkele keer viel de praktijk tegen. Het lijken dan druppels en het is heet genoeg voor een gloeiende plaat, maar veel druppels maken een plas. En omdat we twee keer per jaar terugkomen zien we de veranderingen absoluut optreden. Ook de Keniaanse plaatselijke overheid laat ons dat meer dan eens weten. Deze groep heeft daaraan zeker een belangrijke bijdrage geleverd. Waarvoor enorm veel dank. Ik weet zeker dat deze ervaring ook hen niet onberoerd laat. Laten we hopen, dat het gevoel in Nederland niet te snel verdampt.

Ruud Musman