‘Ik heb Mary nog nooit zo vaak zien lachen,’ brengt Tenga spontaan te berde tijdens de tweede training coaching voor afgestudeerde schoolleiders. Ze bewaarheidt direct zijn woorden en geeft aan dat ze dat ook van plan is in deze training. En bij Smilen blijft het niet. Ze blijkt de hele SOFTEN-gereedchapskist (Smile-Open Posture-Forward lean-Touch-Eye contact- Nodding) open te hebben gemaakt. Een belangrijk non-verbaal element bij coaching, maar niet het enige gereedschap. Zondag hebben we al gekeken naar kernkwaliteiten (waarbij gedrag moeilijker te definiëren bleek dan het gevolg daarvan), de in Kenia (en bij Keniagangers) inmiddels legendarische Stool of Confidence (ze maken ze in het zwart en bruin) en hoe met je eigen oordelen om te gaan bij een observatie. 

We maken plezier en zijn serieus met zijn zessen. Mary, Tenga, John, Massoud en Mishi kennen elkaar en kunnen elkaar goed velen. Ze zijn al snel heel open en weten hun valkuilen. En intussen houden ze mij ook nog scherp in de gaten, getuige de opmerkingen tussendoor. Mishi, die twee jaar later bij deze training is aangeschoven is op zijn scherpst. Als we een oefening parafraseren doen en ik begin met een in Kenia nog controversiële mening, dat al dat toetsen van kennis alleen maar tot uit het hoofd leren van feiten leidt, blijkt ze ondanks haar afwijkende mening geen enkele moeite te hebben met het samenvatten van mijn mening. Al had ik die expres zo lang mogelijk gemaakt. De anderen geven aan, dat eerst samenvatten van de mening van een ander bij de Keniaanse cultuur hoort: ‘So I hear you say that…., am I right?’ Je krijgt heel beleefd een grote spiegel voor je neus. En daarna volgt haar ongezouten mening: ‘Waarom zouden ouders nog een cent betalen als er niet meer getoetst wordt? Ik vind trouwens dat het onderwijs helemaal gratis moet zijn’

We zitten op Tenga’s school, de Mbuwani primary. Hij heeft zijn leraren bereid gevonden een observatie en een coachingsgesprek door deze head teachers te ondergaan. Heel zorgvuldig roept Tenga ze eerst bij elkaar om uit te leggen wat de bedoeling is en vooral dat ze niets te vrezen hebben. Mary heeft zich beschikbaar gesteld om gefilmd te worden. Nou beschikbaar gesteld, ze heeft geen bezwaar. Ik kies haar vanwege haar stem. Die is luid genoeg om straks te kunnen horen bij het afspelen. Ze vraagt na de observatie waar de leraar wil zitten (punt gescoord). ‘Under the Mango tree.’  Onder het oog van fruitverkopende ouders zoeken we een plek in een koel briesje. Ik voel me ineens heel erg in Afrika. Mary pakt haar rol voorbeeldig, ook als de leraar een beetje in de macht wil gaan zitten. Na afloop bekijken we de opnames met z’n zessen en geven we feedback op de manier van de Stool of Confidence. Haar zelfvertrouwen is gegroeid en ze pakt ook haar drie zelfgenoemde ontwikkelpunten mee.
Feedback met zijn allen, we kunnen weer iets van hen leren.

Ruud Musman